Chỉ số BMI (Body Mass Index) là một chỉ số được sử dụng phổ biến để đánh giá mức độ gầy hay béo của một người dựa trên cân nặng và chiều cao. Nó được tính bằng công thức: BMI = Cân nặng / (Chiều cao)^2. Chỉ số BMI chuẩn thường nằm trong khoảng từ 18.5 đến 25. Dựa vào chỉ số này, người có thể được phân loại là gầy, bình thường, thừa cân, hoặc béo phì. Tuy nhiên, chỉ số BMI có nhược điểm là không thể đánh giá lượng chất béo trong cơ thể, và không phù hợp cho mọi trường hợp như phụ nữ mang thai hoặc vận động viên. Điều quan trọng là có thể hiểu rằng chỉ số BMI chỉ là một trong nhiều yếu tố đánh giá sức khỏe toàn diện.
Chỉ số BMI là gì?
Chỉ số BMI là viết tắt của Body Mass Index. Đây là chỉ số khối cơ thể, được dùng để đánh giá mức độ gầy hay béo của một người. Đây là chỉ số được sử dụng phổ biến nhất trên thế giới. Từ các số liệu tính toán được, bạn sẽ biết mình có đang thừa cân, thiếu cân hay có tỉ lệ cơ thể chuẩn.
Nhược điểm: Không thể tính toán được lượng chất béo trong cơ thể – yếu tố tiềm ẩn các nguy cơ liên quan đến sức khỏe trong tương lai.
Chỉ số BMI chuẩn đối với một người bình thường nằm trong khoảng từ 18.5 – 25. Tỷ lệ về BMI của người trên 20 tuổi cụ thể như sau:
- BMI < 18: Người gầy.
- BMI = 18.5 – 25: Người bình thường.
- BMI = 25 – 30: Người béo phì độ I.
- BMI = 30 – 40: Người béo phì độ II.
- BMI > 40: Người béo phì độ III.
Chỉ số BMI chuẩn cho nam
Đối với nam giới, tỷ lệ về BMI chuẩn như sau:
- BMI < 20: người thiếu cân.
- 20 <= BMI < 25: người bình thường.
- 25 <= BMI < 30: người thừa cân.
- BMI > 30: người béo phì.
Chỉ số BMI nữ chuẩn
Tỷ lệ về BMI cho nữ chuẩn như sau:
- BMI < 18: người thiếu cân.
- 18 <= BMI < 23: người bình thường.
- 23 <= BMI < 30: người thừa cân.
- BMI > 30: người béo phì.
Cách tính chỉ số BMI đúng chuẩn
Để tính được chỉ số BMI cực kì đơn giản, bạn chỉ cần nắm được chỉ số cân nặng và chiều cao là có thể đưa vào công thức và tra bảng kết quả để biết được cơ thể có đạt chuẩn, thừa cân béo phì hay là đang bị ốm yếu thiếu cân. Công thức tính BMI cho người lớn được tính như sau:
BMI = Cân nặng/[(Chiều cao)^2]
Cách tính cân nặng chuẩn nhất chính là sử dụng cân y tế. Còn với chiều cao, nên dùng thước để có thể đo trực tiếp.
Sau khi dựa vào công thức để tính ra được chỉ số chỉ số BMI chuẩn thì tiếp tục dùng chỉ số này để tra đối với thang điểm BMI dành cho người Châu Âu hoặc bảng thang đo dành cho người Châu Á để xác định cơ thể của mình thuộc nhóm: cân đối – béo phì – gầy.
Cách tính BMI cho người việt nam sử dụng thang đo danh cho người Châu Á
Lưu ý:
- Công thức BMI áp dụng riêng dành cho người trưởng thành có cơ thể đã phát triển hoàn thiện (thông thường là người từ 20 tuổi trở lên)
- Với trẻ em và thanh thiếu niên dưới 20 tuổi sẽ có công thức khác để tính.
- Cách tính BMI của người trường thành được Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia sử dụng chung cho cả nam giới và nữ giới.
- Chỉ số cơ thể BMI áp dụng cho ra kết quả không chính xác đối với những đối tượng như: phụ nữ mang thai, vận động viên thể dục thể thao.
Nếu muốn biết cơ thể cần bao nhiêu cân nặng để đạt được trạng thái lý tưởng có thể tính ngược lại như sau: Lấy chỉ số BMI mà bạn muốn nhân với bình phương chiều cao (đơn vị là m) thì sẽ ra số cân nặng lý tưởng nên đạt được.
Biết được chỉ số BMI cần lưu ý điều gì?
Qua chỉ số BMI có thể đánh giá sức khỏe và sự cân bằng của cơ thể. Nếu cơ thể đạt chuẩn thì đây là một tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên, nếu rơi vào một trong 2 trường hợp sau đây thì cần lưu ý:
Khi số BMI thấp
Ngay cả người trưởng thành hay trẻ em có số đo BMI quá thấp đều có nguy cơ gặp phải những vấn đề lớn cho sức khỏe về lâu dài. Nếu là một người gầy yếu và có chỉ số BMI thấp bạn sẽ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề như:
- Cơ thể gầy yếu, suy dinh dưỡng, thiếu vitamin, thiếu máu, các mạch máu sẽ suy giảm về hiệu quả.
- Xuất hiện các vấn đề về xương khớp như loãng, yếu xương, xương giòn dễ gãy vỡ.
- Hệ miễn dịch bị suy giảm chức năng.
- Cơ thể phát triển chậm nhất là trong lứa tuổi trẻ em và thanh thiếu niên.
- Làm giảm khả năng sinh sản, tăng tỉ lệ sảy thai ở phụ nữ.
- Người có BMI thấp có nguy cơ tử vong do các biến chứng cao hơn.
Nếu chỉ số cân nặng của bạn quá thấp, bạn nên tìm đến các bác sĩ và chuyên gia về dinh dưỡng để thăm khám và tư vấn khắc phục ngay để ngăn ngừa các biến chứng không mong muốn.
Khi chỉ số BMI quá cao
BMI quá cao thường gặp ở những người thừa cân, béo phì. Những người này cũng mang theo rất nhiều nguy cơ tiềm ẩn về sức khỏe nếu không được cải thiện kịp thời. Theo CDC, những người có chỉ số cân nặng cao, thừa cân sẽ rất dễ gặp phải tình trạng sau:
- Dễ mắc các bệnh liên quan đến cao huyết áp.
- Nồng độ cholesterol trong máu tăng cao nhất là loại cholesterol xấu (LDL)
- Tăng nguy cơ mắc các chứng tiểu đường nguy hiểm.
- Khả năng mắc các chứng bệnh mạch vành tim. Khả năng đột quỵ cao, dễ mắc bệnh viêm túi mật.
- Có khả năng mắc bệnh viêm xương khớp làm phá hủy các sụn của khớp (bệnh gút)
- Khó thở thậm chí là ngưng thở khi ngủ. Tăng khả năng mắc các chứng ung thư như: tử cung, vú, đại tràng, thận, gan, túi mật…
- Dễ bị trầm cảm, mắc các chứng bệnh về tâm thần vì tự ti bởi ngoại hình quá khổ.Khó khăn trong khi di chuyển, vận động.
- Có nguy cơ tử vong cao hơn nhiều so với người bình thường.
Chính vì vậy, nếu có số đo BMI quá cao thì nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia hoặc nhanh chóng lên kế hoạch ăn uống và luyện tập để giảm ngay chỉ số cân nặng của bản thân.
Chỉ số BMI phụ thuộc vào yếu tố nào?
Chỉ số BMI được tính dựa trên chiều cao và cân nặng trong từng thời điểm đo cụ thể. Chỉ số này có thể thay đổi liên tục do nhiều yếu tố tác động tới trọng lượng cơ thể. Các yếu tố này phải kể đến như sau:
- Chế độ dinh dưỡng: Hàm lượng Calo nạp vào trong cơ thể mỗi ngày sẽ ảnh hưởng đến cân nặng của bạn. Nếu cơ thể nạp quá nhiều calo sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa chất béo, làm tăng cân và khiến BMI tăng lên. Ngược lại, nếu cơ thể bạn hấp thụ quá ít lượng calo, khiến nhu cầu năng lượng bị thiếu hụt.
- Tuổi tác: Thông thường cân nặng của bạn sẽ tăng lên tỷ lệ thuận với tuổi tác. Do đó, người già thường có chỉ số BMI khá cao, nguy cơ mắc các bệnh về tiểu đường, tim mạch, huyết áp cao hơn…
- Cấu trúc gen: Một số trường hợp cân nặng tăng lên, dẫn đến béo phì khi bị rối loạn di truyền.
- Sau khi sinh: Đối với phụ nữ, thời điểm khi mang thai và sau khi sinh rất dễ tăng cân khiến mức cân nặng cao hơn bình thường. Đây cũng là yếu tố khiến chỉ số BMI của họ thay đổi rõ rệt so với lúc trước sinh.
Cách để có chỉ số BMI lý tưởng?
Có chỉ số BMI lý tưởng tức là bạn đang sở hữu vóc dáng cân đối. Để đạt được điều này, cần áp dụng một số điều sau:
Có chế độ dinh dưỡng hợp lý
Trong khẩu phần ăn hàng ngày của bạn phải đảm bảo cung cấp đủ chất với lượng calo thích hợp.
Đối với người béo, chế độ ăn phải cân bằng sao cho lượng calo hấp thụ ít hơn lượng calo tiêu hao nhằm giúp giảm cân, cải thiện chỉ số BMI đạt chuẩn. Ngược lại, nếu bạn đang thiếu cân thì cần bổ sung nhiều dưỡng chất, tăng lượng calo hấp thụ mỗi ngày nhiều hơn lượng calo tiêu thụ.
Tập thể dục hàng ngày cải thiện chỉ số BMI
Dù bạn đang cần tăng cân hay giảm cân thì tập thể dục là bí quyết giúp bạn nhanh chóng đạt mục tiêu nhất. Hãy thường xuyên rèn luyện thể chất bằng các bài tập Gym, Yoga hay chạy bộ, đạp xe…
Ngủ nghỉ khoa học
Ngoài ra, để có BMI lý tưởng thì bạn cũng cần có chế độ sinh hoạt khoa học. Không nên thức khuya, cần ngủ đủ giấc, đúng giờ. Hãy thực hiện lối sống lành mạnh, hạn chế sử dụng chất kích thích.
Một số câu hỏi thường gặp về chỉ số BMI
Bởi đây là một chỉ số rất quan trọng nên những câu hỏi xoay quanh về BMI luôn được nhiều người quan tâm. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp:
Xác định BMI ở trẻ em như thế nào?
Cách tính chỉ số BMI của trẻ em ban đầu tương tự như cách tính BMI của người lớn. Tuy nhiên, việc xác định chỉ số này ở trẻ em không dễ dàng như ở người lớn do trẻ phát triển rất nhanh. có thể dựa vào bảng sau:
Sau khi tính ra kết quả, tiến hành đối chiếu giữa độ tuổi và chỉ số để nhìn xem trẻ đang ở phạm vi khu vực nào và có mắc bệnh gì không? Cụ thể:
- BMI từ 5% – 85%: Cơ thể trẻ ít có nguy cơ mắc bệnh hơn và trẻ khỏe mạnh hơn.
- Nếu chỉ số dưới 5%: Trẻ nhẹ cân, dễ mắc nhiều bệnh như huyết áp thấp, loãng xương.
- Nếu chỉ số lớn hơn 95%: Trẻ em đang trong tình trạng thừa cân khá cao. Trẻ dễ bị rối loạn lipid máu, bệnh mạch vành, tiểu đường hoặc cao huyết áp.
Điều kiện về BMI khi đi nghĩa vụ quân sự
Có nhiều người vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của BMI đối với việc tham gia phục vụ trong quân đội.
Theo quy định việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự: Chỉ số BMI được tính đến nếu đáp ứng các tiêu chí về thể hình nhưng không cân đối giữa chiều cao và cân nặng: Các trường hợp có BMI ≥ 30 sẽ không được chấp nhận.
Chỉ số BMI quá cao thì có nên dùng thuốc giảm cân không?
Chỉ nên sử dụng thuốc giảm cân khi chỉ số BMI lớn hơn 30. Bên cạnh đó, việc uống thuốc giảm cân nên theo hướng dẫn của bác sĩ, không được tùy ý sử dụng bởi có thể gây ra những hậu quả khôn lường đối với cơ thể.
Thay vào đó, hãy kết hợp cùng với chế độ dinh dưỡng cũng như luyện tập để có một cơ thể săn chắc, tỉ lệ body đạt chuẩn. Ngoài ra còn nhằm đảm bảo cơ thể phát triển bình thường, đáp ứng đủ điều kiện về sức khỏe.
Kết luận
Như vậy, trên đây là những thông tin có liên quan đến chỉ số BMI mà chúng tôi đã chia sẻ với bạn đọc. Hy vọng rằng sau khi đọc xong bài viết này. Bạn đã có thể tự tính được chỉ số BMI của mình, để biết xem cơ thể mình đã “hoàn hảo” hay chưa và có mục tiêu đạt đến trạng thái lý tưởng.
Nguồn
- https://www.webmd.com/children/news/20081106/growth-hormone-therapy-ups-kids-height
- https://www.webmd.com/a-to-z-guides/ss/slideshow-height-affects-health
- https://www.msdmanuals.com/professional/pediatrics/growth-and-development/physical-growth-and-sexual-maturation-of-adolescents
- https://www.webmd.com/parenting/raising-fit-kids/weight/default.htm
- https://www.webmd.com/diet/bmi-directory
- https://www.webmd.com/men/weight-loss-bmi
- https://www.webmd.com/parenting/kids-bmi-for-parents
Xem thêm:
