Nhiễm trùng đường sinh dục hay còn gọi viêm nhiễm sinh dục là bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ. Do cấu trúc của đường tiểu ở phụ nữ dễ bị xâm nhập bởi các mầm bệnh (niệu đạo ngắn và có vị trí gần hậu môn dễ bị vi khuẩn xâm nhập khi đi tiêu) mà người nữ dễ bị viêm nhiễm đường tiểu, đường sinh dục hơn nam giới. Khi có sự xâm nhập của các mầm bệnh thì bất cứ phần nào của đường tiểu, kể cả phần trên như thận, niệu quản, bàng quang cũng có thể bị viêm nhiễm, nhưng thường hay xảy ra là viêm sinh dục dưới bao gồm: viêm âm hộ, viêm âm đạo, viêm cổ tử cung. Triệu chứng chung biểu hiệu tình trạng viêm nhiễm sinh dục dưới thường là bị huyết trắng. “Huyết trắng” hay còn gọi “khí hư được dùng để chỉ chất dịch trong nhầy, không màu (gọi là trắng để phân biệt không phải máu) tiết ra từ cửa mình của người nữ. Tuy nhiên, cần phân biệt rõ hai loại: huyết trắng sinh lý và huyết trắng bệnh lý. Ở tất cả phụ nữ trong độ tuổi hoạt động sinh dục, bình thường giữa 2 kỳ kinh nguyệt, vào thời điểm chung quanh ngày rụng trứng, cổ tử cung tiết ra chất nhầy và sự tiết có thể kéo dài 3-5 ngày (chất nhầy này được tiết ra nhằm giúp tinh trùng dễ dàng đi vào lỗ cổ tử cung, từ đó gặp trứng để có sự thụ thai). Chất nhầy này có người tiết ít nhưng có người tiết rất nhiều làm ướt quần (lý do của sự tiết nhiều ít là do nội tiết tố estrogen điều khiển, nếu lượng estrogen cao trong cơ thể người phụ nữ sự tiết sẽ nhiều). Nếu để ý kỹ thì chất nhầy này trong, dai có thể kéo thành sợi, không có mùi hôi và không gây ngứa. Đây chính là huyết trắng sinh lý, không gọi là bệnh và không cần chữa trị. Đã có chị em do không hiếu, tưởng là bệnh đi chữa bệnh lung tung, gặp “thầy” đặt thuốc nam, thuốc Bắc “dỏm” không bệnh trở thành có bệnh (!). Trường hợp huyết trắng có mùi hôi, màu trắng đục, xanh và vàng nhạt gây ngứa thì đó là huyết trắng bệnh lý. Có huyết trắng bệnh lý có nghĩa là bị viêm nhiễm sinh dục dưới, đặc biệt còn có thể có thêm triệu chứng: ngứa, tiểu gắt, tiểu buốt, giao hợp đau. Tác nhân gây bệnh làm viêm sinh dục dưới đặc biệt gây viêm âm đạo có nhiều loại, có thể do vi khuẩn gây bệnh lậu hoặc do nhiều loại vi khuẩn khác nhau gọi là “tạp trùng”, có thể do trùng roi (là loại ký sinh trùng sống trong nước gây nhiễm cho người sống ở đồng ruộng, sông nước), có thể do nấm (như nấm candida gây ngứa nhiều, huyết trắng có màu trắng đục). Không chỉ phụ nữ đã có gia đình dễ bị viêm nhiễm vì không còn màng trinh bảo vệ, do không giữ vệ sinh tốt khi có kinh nguyệt hay giao hợp mà các bé gái cũng có thể bị nhiễm do mặc quần hở ẩm ướt, chơi đất bẩn rồi lại lấy tay bẩn gãi gây nhiễm trùng hoặc các mầm bệnh (có cả giun kim) từ hậu môn chui qua gây huyết trắng. Do tác nhân gây bệnh có nhiều loại như thế nên để chữa trị cần phải đi khám phụ khoa, xác định đúng nguyên nhân (có khi phải làm xét nghiệm huyết trắng để tìm đúng mầm bệnh) và dùng thuốc phù hợp (như do bị nấm thì phải dùng đúng thuốc trị nấm, không dùng thuốc nào khác). Thuốc dùng có thể là thuốc viên uống, thuốc viên đặt vào âm đạo, thuốc rửa âm đạo. Việc điều trị có khi phải kéo dài (có thể trong vài tháng) và nếu đã lập gia đình, có khi phải điều trị cả vợ lẫn chồng. Điều hết sức quan trọng đối với các chị em là phòng ngừa huyết trắng bệnh lý và các bệnh nhiễm trùng đường sinh dục nói chung. Giữ vệ sinh bộ phận sinh dục được xem là yêu cầu hàng đầu bằng cách: – Năng rửa ráy, vệ sinh sau khi tiêu tiểu. . Giặt, phơi, ủi quần lót sạch sẽ, không để ấm, không mặc quần lót quá chặt, nên thay quần lót mỗi ngày. – Vệ sinh kinh nguyệt tốt vì kinh nguyệt là môi trường thuận lợi để vi khuẩn, mầm bệnh phát triển, nên thay băng thường xuyên, tránh giao hợp khi có kinh nguyệt. – Giữ vệ sinh sau khi sinh hoạt vợ chồng. . Các bà mẹ nên giáo dục cho trẻ em gái ý thức vệ sinh cá – nhân ngay từ nhỏ. Trong sinh hoạt hằng ngày, khi có vấn đề vệ sinh không đạt yêu cầu và bắt đầu có sự viêm nhiễm, chị em có thể sử dụng dung dịch dùng để rửa âm hộ – âm đạo. Đây là loại thuốc dung dịch được bán ở các nhà thuốc. Đối với các vùng nông thôn ngoại thành, nơi có nhiều sông nước đồng ruộng tạo môi trường để đưa đến sự viêm nhiễm đối với chị em, chị em có thể mua để trữ trong tủ thuốc gia đình. Hiện nay dung dịch thuốc dùng để rửa này có nhiều loại với tên biệt dược khác nhau, nhập từ nước ngoài hoặc được sản xuất trong nước đều có cả. Riêng thuốc được sản xuất trong nước, giá cả phải chăng hợp với túi tiền của đại đa số các chị em (thí dụ như Gynofar…). Dung dịch thuốc loại này nhờ có chứa hoạt chất có tính sát trùng và tẩy rửa hữu hiệu nên không chỉ dùng trong phụ khoa mà còn dùng để sát trùng vết thương nhiễm trùng, mụn nhọt, nấm da, lang ben, rôm sẩy. Về cách sử dụng, ta có thể xem bản hướng dẫn kèm theo thuốc hoặc hỏi dược sĩ, nhân viên bán thuốc tại nhà thuốc. Điều ta cần đặc biệt lưu ý là chỉ nên dùng dung dịch rửa âm đạo trong một khoảng thời gian nhất định để đạt yêu cầu về vệ sinh cá nhân hoặc khi bắt đầu có sự viêm nhiễm sinh dục dưới. Không dùng quá thường xuyên hoặc kéo dài khi không có dấu hiệu gì bãi thường ở bộ phận sinh dục (dùng rửa âm đạo quá thường xuyên có khi có hại vì làm chết đi các vi khuẩn có ích có tác dụng bảo vệ chống sự xâm nhiễm các mầm bệnh). Đặc biệt, nếu thấy huyết trắng bệnh lý xuất hiện kéo dài, nên đi khám ở bác sĩ chuyên khoa để được định bệnh và điều trị đúng thuốc, đúng cách. Chị em trẻ đừng nên e ngại việc thăm khám ở bác sĩ mà giấu giếm bệnh vì bị huyết trắng bệnh lý và nhiễm trùng đường sinh dục kéo dài có thể dẫn đến vô sinh sau này, tức không thể có con trong điều kiện tự nhiên