Collagen được ví như “thần dược” chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp con người, đặc biệt là với chị em phụ nữ. Trong nhiều năm gần đây, việc bổ sung từ thực phẩm uống trực tiếp đã trở thành xu hướng được rất nhiều người quan tâm. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về công dụng, cấu tạo và cách bổ sung hoạt chất này sao cho hiệu quả ở bài viết dưới đây.

Collagen là gì?

Collagen là một loại protein có nhiều trong cơ thể con người. Theo nghiên cứu, hoạt chất này chiếm 25% lượng protein trong cơ thể, 1 – 2% của các mô cơ và 6% trọng lượng của cơ bắp, cơ gân. Chúng được phân bố chủ yếu trên da ở phần hạ bì.

Trong cơ thể protein này có tác dụng kết nối các tế bào, kích thích quá trình trao đổi chất, góp phần xây dựng các khối cơ quan như xương, da, cơ, gân và dây chằng thành một khối thống nhất. Thiếu dưỡng chất này, những bộ phận bên trong cơ thể sẽ vô cùng rời rạc.

Cấu trúc collagen

Phân tử collagen còn được biết đến là một loại protein có chiều dài lên đến 300mm và kích thước đường kính là 15mm (thường gọi là tropocollagen).

Cấu trúc phân tử

Cấu trúc của collagen bao gồm 3 chuỗi polypeptide (chuỗi α). Mỗi chuỗi polypeptide cuộn lại thành một vòng xoắn ốc theo hướng từ phải sang trái, bao gồm 3 gốc trên một vòng xoắn. 3 chuỗi này lại tiếp tục xoắn lại với nhau theo chiều từ trái qua phải tạo thành đường bộ 3 xoắn ốc hoàn chỉnh.

Mỗi chuỗi α có khối lượng phân tử tương đương với khoảng 100kDa, do đó, tổng khối lượng phân tử vào khoảng 300kDa. Chuỗi α được cấu tạo bởi khoảng 1000 amino acid, mỗi chuỗi có sự khác nhau ở thành phần amino acid bên trong. Sự phân bố của các chuỗi α cũng tùy thuộc vào sự khác nhau về gen.

Cấu trúc sợi

Phần lớp collagen ở ngoại bào được tìm thấy dưới dạng sợi. Chúng thường bao gồm những sợi mảnh, nhỏ và thông qua quá trình tạo sợi, các phân tử collagen lại tổ hợp với nhau hình thành các vi sợi (microfibril), bao gồm 4-8 phân tử collagen. Nếu số lượng nhiều hơn 8 sẽ tạo thành sợi (fibril).

Hầu hết các sợi collagen có đường kính từ 10 – 500ml phụ thuộc vào loại  mô cũng như giai đoạn phát triển. Các sợi collagen cơ bản có thể thiết lập thành các sợi lớn hơn (fiber), thậm chí là các bó sợi (fiber bundle).

Các loại collagen phổ biến

Về cơ bản, phân thành 2 loại:

Các loại bên trong cơ thể

Trong cơ thể, collagen bao gồm 16 loại khác nhau và được phân thành 4 nhóm chính:

• Loại I: Là thành phần vô cùng quan trọng đóng vai trò cấu tạo nên da, xương, gân và răng, tóc. Chúng được cấu tạo từ các sợi dây dày đặc và chiếm đến 90% lượng collagen trong cơ thể.
• Loại II: Có cấu trúc khá lỏng lẻo và được tìm thấy nhiều trên sụn đàn hồi, khớp đệm.
• Loại III: Hỗ trợ cấu trúc các khối cơ bắp và cả động mạch.
• Loại IV: Được tìm thấy chủ yếu trong các lớp da.

Phân loại theo chế phẩm

Collagen cũng có nhiều dạng chế phẩm khác nhau như:

• Viên nang: Hàm lượng được tính toán kỹ cho mỗi viên để phù hợp với người dùng.
• Thuốc bôi dạng gel: Dùng để thoa trực tiếp lên da.
• Dạng uống: Uống trực tiếp.
• Dạng bột: Hòa tan với nước lọc hoặc nước ép trái cây để sử dụng.

Những công dụng của collagen đối với cơ thể

Thực tế, collagen mang lại rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe con người, cụ thể:

• Làm đẹp da và chống lão hóa: dưỡng chất thiết yếu làm tăng độ đàn hồi của da, ngăn ngừa việc xuất hiện nếp nhăn và đồng thời làm chậm quá trình lão hóa.

• Hỗ trợ làm lành vết thương: khả năng duy trì độ đàn hồi của da, kích thích các tế bào da mới hình thành, giúp chữa lành vết thương.
• Tăng cường sức khỏe xương khớp: Bổ sung hằng ngày giúp duy trì các chức năng của sụn, bảo vệ sức khỏe của xương khớp, ngăn ngừa chứng loãng xương khi về già.
• Gia tăng khối lượng cơ bắp: Việc sử dụng collagen giúp cơ thể khỏe mạnh, gia tăng khối lượng cơ bắp và giảm thiểu nguy cơ mất khối cơ trong độ tuổi dậy thì.
• Bảo vệ sức khỏe tim mạch: Khi không có đủ lượng collagen cần thiết, nhiều người sẽ dễ mắc phải các vấn đề liên quan đến tim mạch, trong đó có chứng xơ vữa động mạch.
• Cải thiện sức khỏe não bộ: khả năng hỗ trợ quá trình vận hành, lưu thông của các mạch máu từ tim lên não để duy trì sức khỏe của não bộ.
• Làm đẹp cho móng và tóc: hoạt chất này có tác dụng nâng cao sức chịu đựng của tóc, móng, ngăn ngừa tình trạng rụng tóc.

Những cách bổ sung collagen đem lại hiệu quả cao

Hiện nay, có rất nhiều cách để có thể bổ sung collagen cho cơ thể. Có thể kể đến như:

Bổ sung từ các loại thực phẩm

Trong các loại thực phẩm hằng ngày có một nguồn collagen tự nhiên mà bạn không nên bỏ qua. Do đó, hãy thay đổi chế độ dinh dưỡng hằng ngày bằng cách:

• Sử dụng các sản phẩm, chế phẩm từ đậu nành (phô-mai, sữa đậu nành): Giúp sản sinh collagen hiệu quả và chống lại quá trình lão hóa cho làn da.
• Bổ sung các loại rau có màu xanh đậm (rau bina, cải bó xôi, măng tây, bông cải xanh): Đây đều là các loại rau giàu dưỡng chất, cung cấp và kích thích quá trình sản sinh collagen mà cơ thể cần.
• Thực phẩm giàu omega-3 (các loại cá, đặc biệt là cá hồi và các loại dầu cá): Giúp làn da luôn duy trì được độ dẻo dai, săn chắc.
• Những loại quả giàu vitamin C: Là hợp chất cần thiết góp phần sản sinh ra collagen, chống oxy hóa.
• Thực phẩm có màu đỏ: Là nguồn bổ sung lycopene dồi dào, chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp chống lại các dấu hiệu lão hóa thường thấy trên da.
• Tỏi: Chứa hàm lượng sulfur cao, giúp sản sinh collagen mới. Đồng thời trong tỏi còn có chứa lượng lớn acid lipoic và taurine góp phần vào quá trình tái xây dựng các collagen bị tổn hại.

Bổ sung từ các loại thực phẩm chức năng

Phương thức bổ sung thông qua các loại thực phẩm chức năng giàu collagen được nhiều người lựa chọn hơn cả. Một số dạng collagen phổ biến:

• Dạng bôi: Với đặc trưng bao gồm các phân tử với kích thước cực kỳ nhỏ, collagen dạng bôi đảm bảo khi sử dụng sẽ thẩm thấu nhanh và được giữ lại trong lớp bì, lớp mô dưới da.
• Dạng uống: Khi đi vào cơ thể sẽ được phân chia thành các axit amin và được sử dụng như một dạng năng lượng cung cấp cho cơ thể, làn da được nuôi dưỡng hiệu quả từ sâu bên trong.

Nên uống collagen nước hay viên? Thực tế, cả 2 loại đều có những ưu và nhược điểm nhất định. Tuy nhiên dạng nước vẫn được ưa chuộng hơn, nhất là collagen peptide bởi chúng có thể dễ dàng sử dụng, đặc biệt là có nhiều công dụng tốt cũng như khả năng hấp thụ cao hơn.

Vậy viên uống collagen loại nào tốt? Chị em có thể tham khảo một số dòng được đánh giá là tốt nhất trên thị trường hiện nay:

• Nature’s Way Beauty.
• Shiseido.
• DHC.
• Youtheory.
• Naturopathica Vegan Health.
• Bishin Kensei
• Vernus Charge 20.000mg

Ngoài ra, cách bổ sung collagen cho da mặt cực kỳ hiệu quả đó chính là sử dụng các loại mặt nạ, kem dưỡng cần thiết.

Sử dụng collagen tươi

Collagen tươi thực chất là một dạng sản phẩm sinh học đậm đặc có tác dụng chăm sóc da chuyên sâu. Trong đó hàm lượng hoạt chất sinh học nhiều hơn gấp 10 lần so với các dạng thông thường. Chúng sẽ tác dụng lên cả 3 lớp da cũng như mang lại hiệu quả cao.

Loại hoạt chất dưỡng trực tiếp trên da này có độ nguyên chất lên đến 90%, 10 % còn lại là vitamin. Do vậy, đây là hoạt chất rất an toàn và tương thích với làn da. Chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng đã có thể cảm nhận rõ sự thay đổi.

Hướng dẫn sử dụng collagen đúng cách

Để có thể phát huy tối đa công dụng, đừng quên tham khảo cách sử dụng hiệu quả dưới đây:

Về hàm lượng

Nếu bổ sung quá ít, lượng không đủ để có thể cải thiện các chức năng bên trong cơ thể. Ngược lại, bổ sung quá nhiều, lượng thừa sẽ bị đào thải ra ngoài.

• Đối với collagen peptide: Lượng cần thiết mà một người trưởng thành nên bổ sung mỗi ngày khoảng 3500 – 5000mg.
• Đối với collagen thường:  Mỗi ngày chỉ cần bổ sung từ 2000 – 3500 mg.

Thực tế, với chế độ ăn uống giàu collagen mỗi ngày đã có thể bổ sung đến 1000 – 1500 mg từ thực phẩm. Vì vậy chỉ cần bổ sung 1500 – 2500 mg từ các thực phẩm chức năng nữa là đủ.

Thời điểm uống

Để có thể phát huy hiệu quả tốt nhất, bạn nên uống collagen vào buổi sáng khi vừa thức dậy hoặc vào buổi tối. Nếu sử dụng vào buổi tối thì nên uống trước khi đi ngủ khoảng 30 phút để cơ thể hấp thu dễ dàng hơn.

Nên uống collagen khi đói để giúp tiêu hóa hợp chất này dễ hơn. Ngoài ra, bạn có thể kết hợp uống với nước trái cây để có thể lấn át bớt mùi đặc trưng của các loại chế phẩm.

Uống collagen bao lâu thì ngưng? Theo nghiên cứu, người dùng nên sử dụng ít nhất là khoảng 60 – 90 ngày để đảm bảo hiệu quả. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng có thể áp dụng phương pháp 3:1, tức là sử dụng trong 3 tháng sau đó ngưng 1 tháng rồi mới tiếp tục sử dụng.

Đối tượng không nên sử dụng collagen

Thực tế, sau tuổi 25, dù là nam hay nữ thì cũng nên bắt đầu bổ sung collagen để góp phần chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi đối tượng đều có thể sử dụng hoạt chất này, nhất là các loại thực phẩm chức năng.

Người bị viêm loét dạ dày, huyết áp thấp, người bị bệnh suy thận, mắc các bệnh mãn tính, phụ nữ đang mang thai và cho con bú, người trước tuổi 20….là những đối tượng không nên sử dụng collagen để đảm bảo an toàn cho sức khỏe cũng như quá trình điều trị bệnh.

Một số lưu ý khi sử dụng collagen

Mặc dù collagen rất tốt đối với cơ thể, tuy nhiên, trong quá trình sử dụng cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Thứ nhất: Sử dụng đều đặn mỗi ngày.

Việc uống collagen hằng ngày có tác dụng duy trì độ săn chắc của làn da, ngăn chặn sự lão hoá, giúp tăng cường sự dẻo dai cho cơ thể. Nếu sử dụng collagen không đều đặn hoặc sử dụng theo kiểu ngắt quãng sẽ làm giảm tác dụng.

• Thứ hai: Lựa chọn loại phù hợp.

Thể trạng, độ tuổi của mỗi người là không giống nhau. Do vậy, cần phải biết chính xác tình trạng cơ thể đang cần gì, khả năng hấp thụ ra sao để có thể lựa chọn được loại collagen phù hợp nhất.

• Thứ ba: Sử dụng sản phẩm đến từ các thương hiệu uy tín.

Để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng, nên chọn mua collagen từ các thương hiệu uy tín, có đầy đủ mã vạch và nguồn gốc xuất xứ.

Ngoài ra cần chú ý:

• Kết hợp với chế độ ăn uống và tập luyện để nâng cao hiệu quả sử dụng.
• Không sử dụng các sản phẩm có chứa các thành phần gây dị ứng, kích ứng cho cơ thể.
• Nên tuân thủ đúng liều lượng cho phép. Tuyệt đối không được lạm dụng một cách tùy ý.

Trên đây là các thông tin về collagen cũng như tác dụng và cách bổ sung thế nào sao cho hiệu quả. Đây là hợp chất vô cùng cần thiết để duy trì sắc đẹp cũng như sức khỏe. Chính vì vậy, hãy tham khảo thông tin và bổ sung đúng liều lượng, đúng cách để có thể phát huy công dụng hiệu quả nhất.

 Nguồn:

• https://www.webmd.com/diet/collagen-health-benefits
• https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/ss/slideshow-collagen-and-your-body
• https://www.webmd.com/beauty/collagen-injections
• https://www.fda.gov/food/food-export-lists/collagen-and-gelatin-export-lists
• https://en.wikipedia.org/wiki/Collagen
• https://en.wikipedia.org/wiki/Gelatin