Tảo đỏ, còn gọi là rong biển đỏ hay Rhodophyta, là một loại sinh vật quang tự dưỡng sống ở đáy đại dương. Chúng được phân loại thành hai loại chính là tảo đơn bào và tảo đa bào. Tảo đỏ chứa nhiều thành phần hóa học như polysaccharide, glycoprotein, và các chất chống oxy hóa. Trong y học cổ truyền, tảo đỏ thường được sử dụng như một nguồn cung cấp dinh dưỡng, làm thành phần thực phẩm chức năng và dược chất. Trong y học hiện đại, tảo đỏ được sử dụng trong việc điều trị một số bệnh như ung thư, tiểu đường, thoái hóa thần kinh, và nhiễm trùng.
Tên gọi
– Tảo đỏ còn có tên gọi khác là rong biển đỏ hoặc tảo biển đỏ. Tảo đỏ có tên khoa học là Rhodophyta. Đây là một loài sinh vật quang tự dưỡng sống ở dưới đáy đại dương.
Phân loại
– Có đến 99% tảo đỏ thuộc 2 loại là SCRP – tảo đơn bào và BF – tảo đa bào, số còn lại đã có sự lai tạo thay đổi theo môi trường.
SCRP – tảo đơn bào
– Tảo đơn bào Rhodophyta hay còn được gọi là vi tảo. Loại tảo này chỉ bao gồm gốc, thân và bên trong có một nhân bao quanh bởi dịch lạp lục. SCRP hầu như không có phân nhánh. Tảo có chiều dài chỉ từ 50 – 70cm. Thân tảo siêu mảnh, mọc thành cụm nhỏ và có tỷ lệ sinh trưởng thấp.
BF – Tảo đa bào
– Tảo đa bào gồm hai chi tảo phổ biến và dễ tìm thấy ở các vùng nước ấm là Florideophyceae và Bangiophyceae. Chúng phát triển và phân ra nhiều nhánh. Tảo cao 1m trở lên, thân cứng và mọc thành các bụi lớn.
– Thành tế bào BF dạng kép, khá cứng và có gelatin bên ngoài, cellulose bên trong. Chúng có đa nhân và chứa nhiều dịch lục lạp.
– Nhìn chung thì tất cả tảo đỏ đều có vòng đờn và cách sinh sản giống nhau nhưng khác nhau về hình thái, cấu tạo và mức độ sinh trưởng. Số lượng của vi tảo ngày càng ít đi vì sự biến đổi khí hậu.
Phân bố
– Cho đến năm 2022, người ta đã phát hiện ra có đến 4000 loài tảo đỏ. Hầu hết, tảo đỏ sống ở biển, số còn lại sinh trưởng ở các hồ nước ngọt.
– Họ tảo Cyanidiophyceae ưa nhiệt thường tìm thấy ở các suối nước nóng sulfuric và các môi trường axit khác.
– Hai chi là SCRP và BF thường được tìm thấy ở cả môi trường biển và nước ngọt.
– Hầu hết các loài Rhodophytes được phân bố trên toàn thế giới và thường được tìm thấy ở độ sâu hơn các loài tảo khác. Có loài được phân bố ở độ sâu 268m.
Mô tả đặc điểm sinh thái tự nhiên của tảo biển đỏ
Đặc điểm
– Tảo đỏ là các sinh vật đa bào, phân nhánh. Thành tế bào tảo có một lớp cứng bằng cellulose ở bên trong và một lớp gelatin ở bên ngoài. Tế bào của tảo đỏ là loại đơn nhân hoặc đa nhân tùy thuộc vào từng loài. Tế bào được phân chia thành các nguyên phân, không có roi bơi và không có khả năng di chuyển.
– Về cấu tạo thì tảo đỏ có 2 bộ phận bao gồm gốc và thân. Gốc của tảo biển đỏ cắm sâu vào đáy biển. Thân của tảo vươn dài đan xen cùng các cá thể khác. Phần lớn các loài tảo đỏ sống ở vùng nước mặn có thân mềm mại, mỏng manh. Tảo rạn san hô được canxi hóa nên cứng hơn, vững chắc hơn. Trong tảo bao gồm các thành phần như diệp lục A, phycocyanin và phycoerythrin, 3 chất này thuộc họ Amansieae, chỉ có ở 5 – 7 loài sinh vật biển.
– Tảo đỏ có vòng đời lên đến hàng chục năm, thậm chí là trăm năm. Mỗi năm, tảo đỏ có thể tăng từ 3 – 3.5 cm. Khi tảo chết màu đỏ sẽ chuyển sang màu vàng úa hoặc xanh đen. Cuối cùng, chúng dần hoại sinh hoặc trở thành thức ăn của nhiều loài vật.
Sự thụ tinh
– Tảo biển đỏ có phân biệt cá thể đực và cá thể cái rõ ràng. Chúng sinh sản bằng 3 con đường như sinh dưỡng, hữu tính và vô tính. Nếu sinh sản bằng dạng vô tính thì tảo sẽ dần phát triển và nhô ra từ thân tảo mẹ. Ở dạng hữu tính thì cá thể đực và cá thể cái giao hợp bằng cách ký sinh hoặc đan xen lên nhau.
– Tảo đỏ không có tinh trùng di động mà chúng dựa vào dòng nước để chuyển giao tử sang cá thể cái. Trichogyne của tảo sẽ phát triển cho đến khi gặp tinh trùng. Khi thụ tinh, thành tế bào dần dần dày lên, ngăn cách nó với phần còn lại của lá noãn ở gốc tảo.
Bộ phận sử dụng
– Bộ phận dùng là toàn cây tảo đỏ.
Thành phần hoá học
– Trong tảo đỏ có chứa các thành phần hóa học như polysaccharide, glycoprotein, siphonaxanthin, plocornulides, sodwanone, stypodiol diacetate, cannabinoids…
– Qua quá trình quang hợp, tảo đỏ sẽ có floridoside, D ‐ isofloridoside, digeneaside, mannitol, sorbitol, dulcitol và tinh bột floridean.
Tác dụng dược lý của tảo đỏ
Theo y học cổ truyền
– Tảo đỏ từ lâu đã được dùng để làm nguồn cung cấp dinh dưỡng, làm thành phần thực phẩm chức năng và dược chất. Tảo đỏ có thể dùng ăn sống như món salad, hoặc nấu chín như món súp và được dùng để làm gia vị.
– Nó còn cung cấp các loại dưỡng chất như protein, vitamin, khoáng chất, iốt.
– Đây là nguồn cung cấp các chất chống oxy hóa như polyphenol, protein, khoáng chất, nguyên tố vi lượng, phycobiliprotein, vitamin và axit béo thiết yếu.
– Một số loài tảo đỏ như Gracilaria, Laurencia có chứa nhiều loại axit béo không bão hòa như axit eicopentaenoic, axit docohexaenoic, axit arachidonic và có hàm lượng protein lên đến 47% trong tổng khối lượng.
– Một số loài tảo đỏ như agar, algin, furcellaran và carrageenan được dùng để làm chất làm dày, dệt, thực phẩm, chất chống đông máu, chất liên kết với nước.
Theo y học hiện đại
– Trong y học hiện đại, tảo đỏ có tiềm năng chữa trị các bệnh ung thư, tiểu đường, thoái hóa thần kinh, nhiễm trùng.
– Có tác dụng kháng sinh, chữa trị áp xe, gây độc tế bào: Các polysaccharide sulphat hóa được chiết xuất từ tảo biển đỏ có khả năng chống tăng sinh, chống oxy hóa, chống đông máu và kháng virus. Do đó nó được dùng để điều trị rất nhiều bệnh khác nhau.
– Được sử dụng để làm môi trường nuôi cấy vi sinh vật: Chiết xuất agar từ một số giống tảo đỏ hiện nay dùng để làm môi trường nuôi cấy vi sinh vật trong phòng thí nghiệm.
Công dụng của tảo đỏ
– Sau đây là một số công dụng của tảo đỏ đối với sức khỏe con người:
Giúp cải thiện độ ẩm cho da.
– Giúp ngăn ngừa mụn trứng cá và giúp kích thích tái tạo làn da sẹo.
– Có tác dụng làm mờ nếp nhăn.
– Chiết xuất từ tảo đỏ có thể làm giảm viêm trên da.
– Có khả năng giúp da chống tia cực tím.
– Chiết xuất từ tảo đỏ có thể chống bệnh ung thư.
– Giảm thiểu tình trạng tăng sắc tố nên có thể giúp làm sáng da và làm đều màu da.
– Tảo đỏ có chứa hàm lượng lớn L-Arginine – là nguồn cung cấp Nitiric oxid – NO. Đây là yếu tố làm tăng quá trình bơm máu về dương vật để làm tăng cương cứng.
– Giúp bổ sung lượng lớn canxi tự nhiên cho cơ thể.
– Tảo đỏ giúp bổ sung lượng i-ốt dồi dào cho cơ thể, từ đó hỗ trợ tuyến giáp phòng ngừa bướu cổ và tăng cường sức khỏe hệ tim mạch, hệ tiêu hóa, da ,lông ,tóc, móng, duy trì năng lượng cho cơ thể.
Xem thêm sản phẩm có chứa hoạt chất
