Nhiều trẻ sơ sinh phát ban và có vết bớt phổ biến như mụn trứng cá, mụn thịt, hăm tã, và hăm tã do nấm men. Các vết này thường vô hại và tự khỏi, nhưng cần phân biệt với tình trạng không phổ biến cần bác sĩ khám. Vết bớt sơ sinh thường gặp như bớt cá hồi, ban mông cổ, đốm cà phê-au-lait, và bớt mạch máu. Mặc dù hầu hết tự biến mất, nhưng cần theo dõi các triệu chứng không bình thường như sốt, sưng, hoặc đau để đảm bảo sức khỏe của bé.

Phát ban & vết bớt ở trẻ sơ sinh phổ biến! Nhiều trẻ sơ sinh có tình trạng da xuất hiện 1 số vết bớt. Một số bị phát ban trong vài tháng đầu đời. Hầu hết các vết sưng và đốm trên da của em bé đều vô hại và thường tự khỏi.

Điều quan trọng là phải biết phát ban và vết bớt nào là phổ biến. Điều này sẽ giúp bạn phát hiện ra một tình trạng không phổ biến cần được bác sĩ khám.

Tổng quan vết bớt ở trẻ sơ sinh 

Nhiều em bé bị phát ban ngay sau khi sinh. Hầu hết trong số này là phổ biến và có thể được điều trị tại nhà.

Phát ban sơ sinh thường gặp: 

Mụn trứng cá

• Biểu hiện: Nổi mụn trắng hoặc đỏ trên má, mũi, cằm hoặc trán của bé
• Nguyên nhân: Tiếp xúc với hormone của mẹ trong bụng mẹ
• Chăm sóc tại nhà: Không cần điều trị. Nó sẽ giảm trong vòng một vài tuần hoặc vài tháng.

Mụn thịt

• Xuất hiện: Những vết sưng nhỏ màu trắng trên mũi hoặc mặt
• Nguyên nhân: Tuyến dầu bị tắc
• Chăm sóc tại nhà: Không cần điều trị. Các tuyến dầu sẽ mở ra và mụn sẽ biến mất sau vài ngày hoặc vài tuần.

Hăm tã

• Biểu hiện: Da đỏ và đau ở mông hoặc bộ phận sinh dục của bé
• Nguyên nhân: Thường tiếp xúc lâu với tã ướt hoặc bẩn. 
• Chăm sóc tại nhà: Hãy để mông bé khô ráo giữa các lần thay tã. Thoa kem chống hăm tã hoặc thuốc mỡ mỗi lần thay tã. Thay tã thường xuyên. Tránh sử dụng bột bắp hoặc các loại bột khác. Em bé có thể hít phải chúng và làm tổn thương phổi.

Hăm tã do nấm men

• Biểu hiện: Hăm tã màu đỏ tươi, thường có các mụn đỏ nhỏ hơn hoặc các đốm xung quanh các mép. Không biến mất sau 2 đến 3 ngày hăm tã thông thường 
• Nguyên nhân: Nhiễm nấm phát triển ở những nơi ẩm ướt, tối tăm. 
• Chăm sóc tại nhà: Không có. Điều này cần phải được nhìn thấy bởi một bác sĩ. Nó thường được điều trị bằng thuốc.

Phát ban nhiệt (gai nhiệt)

• Biểu hiện: Những đốm nhỏ màu hồng hoặc đỏ trên da của bé. Nó thường được tìm thấy ở những vùng quá nóng và đổ mồ hôi, chẳng hạn như cổ, nách và vùng quấn tã.
• Nguyên nhân: Quá nóng do mặc quá nhiều quần áo hoặc khi thời tiết nóng
• Chăm sóc tại nhà: Di chuyển bé đến nơi mát mẻ hơn hoặc cởi bỏ các lớp quần áo. Bạn có thể cho bé tắm nước mát. Cho bé mặc quần áo rộng rãi.

Ban đỏ nhiễm độc

• Biểu hiện: Các đốm phẳng, màu đỏ không có đường viền xác định. Chúng có thể có những chấm nhỏ màu trắng hoặc vàng ở trung tâm. Những vết này hiếm khi xuất hiện sau khi trẻ được 5 ngày tuổi.
• Nguyên nhân: Không rõ, nhưng nó xuất hiện ở một nửa số trẻ sơ sinh
• Chăm sóc tại nhà: Không cần điều trị. Các đốm thường biến mất trong vài ngày hoặc vài tuần.

Viêm da tiết bã 

• Biểu hiện: Các mảng dày, màu vàng, giòn, có vảy hoặc nhờn trên đỉnh đầu của bé
• Nguyên nhân: Sự tích tụ bình thường của dầu, vảy và tế bào da chết. 
• Chăm sóc tại nhà: Gội đầu cho bé bằng dầu gội dịu nhẹ dành cho bé. Nới lỏng vảy bằng bàn chải lông mềm. Đối với những vảy cứng đầu, hãy xoa dầu khoáng vào da đầu của bé, đợi vài phút rồi chải và gội đầu.

Eczema 

• Xuất hiện: Các mảng da khô, có vảy và ngứa màu đỏ
• Nguyên nhân: Da khô, nhạy cảm. Nó thường liên quan đến dị ứng.
• Chăm sóc tại nhà: Sử dụng xà phòng dịu nhẹ và kem dưỡng ẩm da cho bé. Tránh dùng chất làm mềm vải khi giặt quần áo. Chỉ cho bé tắm nước ấm trong thời gian ngắn 2 đến 3 ngày một lần để tránh làm khô da.

Các vết bớt sơ sinh thường gặp

Vết bớt là những vết bất thường trên da. Chúng phổ biến ở trẻ sơ sinh. Chúng thường vô hại và một số mờ dần hoặc biến mất theo thời gian.

Bớt đốm cá hồi (vết mổ cò)

Chúng chủ yếu được tìm thấy ở phía sau cổ hoặc giữa hai lông mày. Chúng là một tập hợp các mạch máu. Chúng sẽ mờ dần trong một vài tháng. Đôi khi, đặc biệt là ở phía sau cổ, chúng có thể không bao giờ biến mất hoàn toàn.

Ban Mông Cổ/ ban xanh 

Những vết nhẵn, phẳng, màu xanh xám này có xu hướng xuất hiện ở lưng dưới hoặc mông. Chúng là tập hợp các sắc tố không xuất hiện ở lớp trên cùng của da. Chúng thường mờ dần khi đến tuổi đi học nhưng có thể không bao giờ biến mất hoàn toàn. Chúng phổ biến ở trẻ sơ sinh da sẫm màu.

Đốm cà phê-au-lait

Những vết phẳng, màu nâu này xuất hiện trong hình bầu dục. Chúng có thể to hơn hoặc sẫm màu hơn. Em bé của bạn có thể nhận được nhiều hơn khi chúng lớn lên.

Vết rượu vang

Những vết này được hình thành bởi các mạch máu không phát triển đúng cách. Chúng có màu hồng hoặc đỏ khi mới sinh nhưng lớn dần thành màu đỏ tím đậm hơn. Chúng có thể lớn. Những cái nhẹ hơn có thể mờ dần. Những người khác có thể phát triển lớn hơn, dày hơn và tối hơn.

Bớt mạch máu (u mạch máu) 

Những vết bớt nổi lên này được hình thành bởi một khối mạch máu. Chúng khác nhau về kích thước và hình dạng. Chúng thường có màu xanh, đỏ hoặc tím. Hầu hết phát triển trong khoảng một năm, sau đó nhỏ dần và biến mất. 

Còn bệnh vàng da thì sao?

Vàng da không phải là phát ban, nhưng nó có thể nhận thấy qua da. Trẻ sơ sinh bị vàng da có màu vàng trên da và lòng trắng mắt. Nó thường biến mất vài ngày sau khi sinh. Nó có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nếu nó trở nên tồi tệ. Nếu trẻ sơ sinh của bạn có màu vàng, hãy gọi ngay cho bác sĩ. Điều trị bệnh vàng da bao gồm đặt em bé dưới ánh sáng đặc biệt trong vài giờ hoặc vài ngày. Em bé bị vàng da nặng có thể cần được điều trị tại bệnh viện.

Những điều cần cân nhắc

Hầu hết các phát ban ở trẻ sơ sinh đều vô hại và tự biến mất. Nhưng đôi khi phát ban là triệu chứng của nhiễm trùng. Những thứ này có thể gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh. Gọi cho bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào sau đây ở trẻ sơ sinh.

• Bất kỳ phát ban nào cùng với các triệu chứng khác, chẳng hạn như sốt, thờ ơ, ho, quấy khóc quá mức hoặc bú kém
• Đau tăng, sưng hoặc nóng ở vùng phát ban
• Các vệt đỏ kéo dài từ một vùng phát ban
• Sưng hạch bạch huyết ở cổ, nách hoặc bẹn
• Mụn nước chứa đầy chất lỏng (đặc biệt là chất lỏng màu vàng, đục)
• Xác định các chấm màu đỏ hoặc tía (được gọi là “petechiae”) trên khắp cơ thể không nhạt đi khi ấn

Nguồn: https://familydoctor.org/common-newborn-rashes-birthmarks/

Dịch bởi: Ds Diệu Nguyễn